GÜNCEL
Metehan UD / EGEDESONSÖZ - Resmi Gazete’de 'Maden Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik' yayımlandı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın hazırladığı yönetmelikle birlikte zeytinlik alanlar rehabilite edilip eski haline getirilmek şartıyla maden faaliyetlerinde kullanılabilecek.
Yönetmelik değişikliği, Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerin Aşılanması Hakkındaki Kanunu ile de çelişiyor. Kanun’un 20'nci maddesine göre, "Zeytinlik sahaları içinde ve bu sahalara en az 3 kilometre mesafede zeytinyağı fabrikası hariç zeytinliklerin vegatatif ve generatif (çoğaltma türleri) gelişmesine mani olacak kimyevi atık bırakan, toz ve duman çıkaran tesis yapılamaz ve işletilemez". Bu madde dolayısıyla geçmişte pek çok kez maden ve enerji projesi iptal edildi.
‘İPTALİ İÇİN HUKUKİ SÜRECİ İŞLETECEĞİZ’
Değişikliği Egedesonsöz’e değerlendiren TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Dr. Hakan Çakıcı “Şu anda bütün dünyada bir gıda krizinden bahsediliyor. Tarımsal üretimde sıkıntılar yaşanırken böyle bir değişikliğin çıkması inanılır gibi değil. Yasa ile çelişiyor. Doğa tahribatına neden olacak. Yönetmelikle birlikte zeytinlikler de artık maden faaliyetlerinin bir parçası olacak ve hayata geçtiğinde zeytinlikler açısından katliama neden olacak. Buna dayanarak zeytinlik yasası delinmeye çalışılacak. Bütün maden sahalarında eski haline getirme şartı var ama fiiliyatta hiç biri yapılmıyor. Zeytinlik alanları tarım dışına çıkarmaya çalışan bir düzenleme. Bu yönetmelikle ilgili mutlaka hukuki süreci işleteceğiz. Zeytinlik alanlar genellikle tarımsal bütünlük içinde olan yerler. Bir yerdeki zeytinlik alanı tahrip ettiğinizde çevresindekiler de etkilenecek. Tarım alanlarımızı bu kadar savunurken bu tip düzenlemeler tarımsal üretime zarar verir. Gıda krizinden bahsettiğimiz bu dönemde bunlar hep yanlış kararlar” dedi.
ŞPO GENEL MERKEZİ: İPTALİ İÇİN DAVA AÇACAĞIZ
TMMOB'a bağlı Şehir Plancıları Odası Genel Merkezi de konuya ilişkin yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
İklim Krizine önlem olarak pek çok ülke kömürden çıkma yönünde kararlar alıp yenilenebilir enerji kaynaklarını teşvik ederken, tarihsel olarak ülkenin doğasının ve tarımsal üretim deseninin en önemli varlıklarından olan zeytin ağaçları madenlere kurban edilecek. Hâlihazırda zeytin ağacının yetiştiği Akdeniz ve Ege coğrafyaları başta olmak üzere birçok bölgede taş ve kömür ocakları sebebiyle yaygın biçimde zeytinlikler türlü yollarla parçalanmakta ve yok edilmektedir. Bugün çıkarılan Maden Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik bu anlamda zeytinlik alanlara yasadışı biçimlerde el koymakta olan madencilik sektörünün bu faaliyetlerini yasallaştırma amacını taşımaktadır. Ülkemizde sayısı ve kapasitesi giderek artan ve bulunduğu coğrafyaya kirlilik, aşırı su tüketimi ve yarattığı olumsuz ekolojik etkiler sebebiyle gelecek kuşaklarımızı da olumsuz etkileyeceği açık olan termik santrallerin temel ihtiyacı olan kömürü çıkarmak için asırlık zeytin ağaçlarının feda edilmesi sadece doğaya karşı değil gelecek kuşaklara, iklim krizi ile mücadele edenlere ve yerel geçimlik ekonomiye karşı da bir suçu içerisinde barındırmaktadır.
Bu suça karşı TMMOB Şehir Plancıları Odası olarak, geleceği planlama ilkelerimiz doğrultusunda kentsel ve kırsal alanlarda etkili olması gereken şehircilik esaslarımız gereği dava açacağımızı kamuoyuna duyururuz.
ARSLAN: ZEYTİN KATLİAMI OLACAK!
Karara ilişkin sosyal medya hesabından açıklamalarda bulunan Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclis Üyesi ve İzmir Milletvekili Ednan Arslan, yeni yönetmeliği paylarak "Zeytin katliamı olacak. Madencilik için zeytinlikler ya kesilecek ya taşınacak. TBMM’ye 7 kez getirilen yasa teklifi reddedilmişti. Yönetmelik değişikliği ile zeytin katliamının önü açıldı" ifadelerini kullandı.
TBMM Çevre Komisyonu CHP Sözcüsü İzmir Milletvekili Murat Bakan konuya dair şu şekilde konuştu:
HER FIRSATTA BU ÜLKEYE DE BU ÜLKENİN DOĞASINA DA İHANET ETTİLER
“Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Akbelen Ormanları’ndaki 700 dönümlük ormanlık alanın kesilerek maden ocağı açılmasına karşı mahkemenin bilirkişi keşfinin yapılacağı gün, 3573 Sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanuna aykırı bir yönetmelik yayınlayarak zeytinliklerin maden sahalarına çevrilmesinin önünü açtı. Tepkiler nedeniyle daha önce farklı kanunlarda yapılan değişikliklerle denemesine rağmen zeytinlikleri talana açmayı başaramayan iktidar, yönetmelikle mevzuatı delerek, ülkeyi adeta kazı bahçesine dönüştüren maden şirketlerine hizmet için yeni adım attı. Kurulu gücün ancak yarısını kullanabilen ülkemizde ‘elektrik ihtiyacının karşılanması’ gerekçesiyle zeytinliklerin maden sahasına çevrilmesinin önü açılması, üç beş yandaşın cebi dolacak diye ekosistemin yok edilmesinden öte bir anlam ifade etmiyor. Zaten doğa ile uyumlu bir şekilde uluslararası standartlara göre madencilik faaliyetlerinin yapılmasını sağlamak gibi bir niyetleri yok. Soma’da 2014’te zeytinlikleri gece yarısı baskınıyla söktüler. Ömrünü doldurmuş termik santrallerin baca gazı filtresi olmadan 2 yıl daha işletmeye devam etsinler diye mücadele ettiler. Her fırsatta bu ülkeye de bu ülkenin doğasına da ihanet ettiler. Şimdi de elektrik üretimi bahane edip yandaş firmalara rant yaratmak uğruna, kadim bir miras olan ve doğamızda kalan son güzelliklerin zeytinliklerimizi yok etmenin önünü açtılar.
.jpg)
BİN YILLIK, 500 YILLIK AĞAÇLARI YOK EDİP YERİNE YENİSİNİ EKMEK NASIL BİR REHABİLİTE?
İnsan aklıyla alay edercesine yönetmelikte ‘Madencilik faaliyeti yürütecek kişinin madencilik faaliyetleri bitiminde sahayı rehabilite ederek eski hale getireceği’ ifade edilmiş. Tahrip edilen zeytinliğin rehabilite edilip eski haline getirilmesi nasıl mümkün olabilir? Maden işletiyorum bahanesiyle zeytinliği talan edip, ekosistemi yok edip, fide diktiğinizde orayı rehabilite etmiş mi oluyorsunuz? Bin yıllık, 500 yıllık ağaçları yok edip yerine yenisini ekmek nasıl bir rehabilite? Bu nasıl bir kamu yararı? Dünya yenilenebilir enerjiye yönelmişken, kömürlü termik santraller çağ dışı kalmışken, siz kömürlü termik santraller için zeytinlikleri yok edecek kararı hangi akılla verdiniz?
FERMAN AK PARTİ’NİN, ZEYTİNLER BİZİM!
Zeytinleri yok ederek oradan maden çıkarmak ekolojik cinayettir. Enerji için harekete geçtiğiniz bu ‘kirli bir yatırım’ uğruna bu toprakların en kadim miraslarından birinin gözden çıkarılması zeytincilik ve zeytincilik yapan halk için idam fermanıdır. Ferman AKP’nin, zeytinler bizim! Biz zeytinimizi, bu kadim mirasımızı hiçkimsenin eline bırakmayacağız! Elimizden geleni ardımıza koymayacağız. Tıpkı bir zeytin ağacının Homeros’un kulağına fısıldadığı gibi; ‘Herkese aidim ve kimseye ait değilim. Sen gelmeden önce buradaydım ve sen gittikten sonra da burada olacağım…’”
Duruma tepki gösteren CHP İzmir Milletvekili Tacettin Bayır ise, ‘’AKP bunu daha önce defalarca kez denedi. Zeytincilik yasasında denediler olmadı, sonrasında farklı yollardan bunu aşmaya çalıştılar olmadı. En son bunda karar kılmışlar. Bu karara göre, artık yüzlerce yıllık zeytin ağaçlarımız madenlere kurban edilecek. Bu kabul edilebilir bir şey değil’’ dedi.
BU YÖNETMELİK YİNE 5’Lİ ÇETEYE ADRESE TESLİM BİR ŞEKİLDE HAZIRLANMIŞ
Kanuna tümüyle aykırı, 5'li çetenin adresine teslim bir yönetmelik çıkarıldığını iddia eden Bayır, ‘’Sadece Muğla değil, ülkede elektrik üreten santraller için kömür, linyit çıkarılacak madenler eğer zeytinlik sahalara denk geliyorsa, onlara tereddütsüz dalacak bir düzenleme getiriliyor. Muğla’da mahkemenin bilirkişi keşfinin yapılacağı hafta, yönetmelikle zeytinliklerin kesilmesine ve maden sahası açılmasına kalkışılıyor. Bu maden olursa, yakın bölgede yani Muğla Çeçenlerin ve Limak’ın Yeniköy ve Kemerköy termik santrallerinde elektrik üretilmesi için kömür çıkaracak’’ dedi.
AK PARTİ’NİN ZEYTİN ALANLARI İLE İLGİLİ 2002’DEN BU YANA SORUNU VAR
Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre, zeytinlik alanların artık, maden faaliyetlerinde kullanılabilmesinin yolu açıldı. Verilen bu kararın zeytinciliğe ve zeytinyağına darbe vuracağının altını çizen Bayır, ‘’Ayçiçeği fiyatlarının el yaktığı bir dönemde böylesine bir kararın alınması manidar. İktidarın, 2002’den bu yana zeytinlik alanlarla bir sorunu var. Bunu benim hatırladığım kadarıyla 7 defa değiştirmeye çalıştılar. Hatta en son üyesi olduğum komisyona, zeytincilik yasasında getirdiler. O zaman, gerek kamuoyu baskısı, gerekse gerçekleştirdiğimiz muhalefetle teklifi, geri çektirmiştik. Anlaşılan o ki, olması gereken süreçten geçiremedikleri kanunu, ‘Ben yaptım oldu’ anlayışıyla yönetmelikle yapıyorlar. Yazık gerçekten. Diyecek bir kelime bulamıyorum’’ diyerek sözlerine son verdi.
KENT KONSEYLERİ: ZEYTİN YAŞAMDIR
Konak Kent Konseyi ve Ege Kent Konseyleri Birliği Başkanı Hamit Mumcu da yönetmelik değişikliği ile yazılı açıklama yaptı. Açıklama şu şekilde:
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından hazırlanan ‘Maden Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik' Resmi Gazete'de yayımlandı. Yönetmeliğe göre, zeytinlik alanlar maden faaliyetlerinde kullanılabilecek. Yapılan bu düzenleme 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunu’na tamamen aykırı. Kanunun 20. maddesine göre "Zeytinlik sahaları içinde ve bu sahalara en az üç kilometre mesafede, zeytinliklerin bitkisel gelişimini ve çoğalmalarını engelleyecek kimyasal atık oluşturulacak tesis yapılamaz ve işletilemez” denmektedir. Yeni yapılan değişiklik, Anayasa'nın, tarım arazilerinin (md.45), çevrenin (md.56), tabiat varlıklarının (md.63) ve ormanların korunması (md.169) ile ilgili amir hükümlerine tamamen aykırıdır. Türkiye Kent Konseyleri Platformu olarak “Ölmez” ama son yönetmelikle öldürülmeye teşebbüs edilen Zeytinlik alanların maden faaliyetine açılmasını istemiyoruz. Kanunlara aykırı olan işlemin acilen durdurulmasını ve ülkemizin başta zeytinlikler olmak üzere tüm verimli tarım topraklarının madencilik faaliyetlerinden korunmasını talep ediyoruz.
YÖNETMELİK NE DİYOR?
Resmi Gazete'de bugün yayımlanan yönetmelik şu şekilde:
"Ülkenin elektrik ihtiyacını karşılamak üzere yürütülen madencilik faaliyetlerinin tapuda zeytinlik olarak kayıtlı olan alanlara denk gelmesi ve faaliyetlerin başka alanlarda yürütülmesinin mümkün olmaması durumunda madencilik faaliyeti yürütecek kişinin faaliyetlerin bitiminde sahayı rehabilite ederek eski hale getireceğini taahhüt etmesi şartıyla Genel Müdürlük tarafından belirlenen çalışma takvimi içerisinde zeytin sahasının madencilik faaliyeti yürütülecek kısmının taşınmasına, sahada madencilik faaliyetleri yürütülmesine ve bu faaliyetlere ilişkin geçici tesisler inşa edilmesine kamu yararı dikkate alınarak Bakanlıkça izin verilebilir. Zeytin sahasının taşınmasının mümkün olmadığı durumlarda sahada madencilik faaliyetleri yürütülmesine ve bu faaliyetlere ilişkin geçici tesisler inşa edilmesine kamu yararı dikkate alınarak Bakanlıkça izin verilebilmesi için madencilik faaliyeti yürütecek kişinin madencilik faaliyetleri bitiminde sahayı rehabilite ederek eski hale getireceğini ve Tarım ve Orman Bakanlığınca uygun görülecek alanda dikim normlarına uygun, faaliyet yürütülecek saha ile eşdeğer büyüklükte zeytin bahçesi tesis edeceğini taahhüt etmesi zorunludur. Bu fıkra kapsamında zeytin sahasının taşınmasına ilişkin tüm masraflardan ve zeytin sahasının taşınmasından kaynaklanan tüm taleplerden madencilik faaliyeti yürütmesi yönünde lehine karar verilen kişi sorumludur. Bu fıkra kapsamında zeytin sahasının taşınmasına ilişkin usul ve esaslar Tarım ve Orman Bakanlığının uygun görüşü alınarak Bakanlıkça, zeytin bahçesi tesis edilmesine ilişkin usul ve esaslar Tarım ve Orman Bakanlığınca belirlenir.”
Sayfa başına git
